Klimaatzaak
VOLG DE RECHTSZAAK
Het verloop van Klimaatzaak
Samen met meer dan 70.000 burgers voert vzw Klimaatzaak een rechtszaak tegen de Belgische overheden om hen te dwingen hun internationale klimaatbeloftes na te komen. Hier lees je alles over het verloop van onze rechtszaak.
Uitspraak: rechter geeft ons gelijk
De uitspraak van de rechtbank is glashelder: ons land moet zijn deel doen van de wereldwijde inspanning om de opwarming van de aarde onder de 1,5°C te houden. Concreet moet ons land de uitstoot van broeikasgassen ten laatste in 2030 met 55% verminderen.
-
2014
-
1 december 2014
Klimaatzaak stuurt ingebrekestelling naar de vier Belgische overheden
Vzw Klimaatzaak stelt de vier bevoegde Belgische overheden (de gewesten en de federale staat) formeel in gebreke. Klimaatzaak vraagt de overheden om hun internationale klimaatbeloftes na te komen.
-
⇧ Verberg alle stappen ⇧⇩ Toon alle stappen ⇩
-
2015
-
1 maart 2015
Consensus met de bevoegde ministers blijkt onmogelijk
Klimaatzaak wordt uitgenodigd door federaal minister Marghem om samen met de vier bevoegde ministers rond de tafel te zitten. Het blijkt onmogelijk een consensus te bereiken.
-
27 april 2015
Klimaatzaak dagvaardt de vier Belgische overheden
Klimaatzaak stuurt een dagvaarding naar de gerechtsdeurwaarder.
-
2 juni 2015
De rechtsprocedure gaat van start
De dagvaarding belandt bij de betrokken ministers. Dit betekent de start van de rechtsprocedure. De bevoegde rechtbank is de Franstalige rechtbank van eerste aanleg in Brussel. Aangezien één van de verwerende partijen (het Waals Gewest) woonplaats buiten Brussel heeft, moet de zaak volgens de geldende taalwetgeving ook in het Frans ingeleid worden.
-
11 juni 2015
Vlaams Gewest vraagt taalwijziging
Tijdens de inleidende zitting vraagt het Vlaams Gewest de taal van de gerechtelijke procedure naar het Nederlands te wijzigen. Is dat niet mogelijk, dan wil het Vlaams Gewest een opsplitsing van de procedure. Dat houdt in dat er twee processen gevoerd moeten worden: één in het Nederlands en één in het Frans. Naast een verdubbeling van de gerechtskosten is het risico reëel dat er twee verschillende vonnissen uitgesproken worden.
-
25 september 2015
Taalwijziging niet toegekend
De Franstalige rechtbank van eerste aanleg kent het Vlaams Gewest geen taalwijziging toe.
-
23 oktober 2015
Vlaams Gewest trekt naar arrondissementsrechtbank
Het Vlaams Gewest legt zich niet neer bij de beslissing en vecht de beslissing aan bij de arrondissementsrechtbank, een rechtscollege met Nederlandstalige en Franstalige rechters. Zij oordelen of de taalwetgeving werd geschonden door de Franstalige rechter van de rechtbank van eerste aanleg in Brussel.
-
2016
-
8 februari 2016
Bevestiging van de eerste uitspraak
De arrondissementsrechtbank bevestigt met haar vonnis de eerste uitspraak. De taal van de procedure blijft Frans. Bovendien moet de zaak één geheel blijven.
-
26 april 2016
Joke Schauvliege stelt cassatieberoep in
Vlaams minister Joke Schauvliege maakt in de Commissie Leefmilieu bekend dat ze cassatieberoep aantekent. Ze wil via het Hof van Cassatie het vonnis van de arrondissementsrechtbank vernietigen.
-
2018
-
12 januari 2018
Hof van Cassatie stelt verdict uit
Het Hof van Cassatie, dat eerder aankondigde uitspraak te zullen doen over Klimaatzaak, verdaagde haar verdict ter zitting verrassend naar 2 maart 2018.
-
2 maart 2018
Cassatie-uitspraak opnieuw uitgesteld
De Cassatie-uitspraak werd ter zitting opnieuw uitgesteld, naar 20 april 2018. Daarmee doet het Hof er in onze zaak bijna 8 maanden langer dan gemiddeld over om zich uit te spreken. In april 2018 zijn er welgeteld 2 jaar verstreken sinds Joke Schauvliege Cassatieberoep aantekende.
-
20 april 2018
Hof van Cassatie verwerpt beroep Joke Schauvliege
Het Hof van Cassatie verwerpt het beroep van Joke Schauvliege en bevestigt daarmee het vonnis van de arrondissementsrechtbank van 8 februari 2016. De taalkwestie is nu definitief van de baan. We kunnen beginnen aan het proces waar het ons uiteindelijk allemaal om te doen is: de eigenlijke Klimaatzaak. Lees meer
-
2019
-
1 februari 2019
Klimaatzaak ontvangt hoofdconclusies overheden
De hoofdconclusies zijn de eerste en belangrijkste reactie van de overheden op onze dagvaarding. Hierop zal de discussie nu verder bouwen. In hun conclusies proberen de overheden te weerleggen dat het Belgische klimaatbeleid tekortschiet. Wij zullen aanvoeren dat o.a. de wetenschap dat tegenspreekt.
De niet-beëdigde vertalingen van de hoofdconclusies van het Brussels Hoofdstedelijke en Waalse gewest kunnen we met jullie delen. Helaas tekenden de federale en Vlaamse ministers bezwaar aan tegen de publicatie van hun argumenten.
-
3 mei 2019
Vrijwillige tussenkomst beschermde bomen
Op initiatief van de beweging voor sociaal-ecologische verandering Aardewerk legden de raadsheren Hendrik Schoukens en Gwijde Vermeire in naam van 82 beschermde bomen een verzoek tot vrijwillige tussenkomst neer waarbij ze zich aansloten bij de eis van Klimaatzaak. De tussenkomst breekt een lans voor rechtspersoonlijkheid voor de natuur. Ook dit is een primeur in België.
-
28 juni 2019
Neerlegging hoofdconclusies Klimaatzaak
Ons hoofdbetoog bevat de belangrijkste argumenten waarmee we de bevoegde overheden willen doen veroordelen voor nalatig Klimaatbeleid. We vorderen een daling van de broeikasgasemissies op het Belgische grondgebied met minstens 42 tot 48% in 2025 en minstens 55 tot 65% in 2030, telkens ten opzichte van het referentiejaar 1990. In 2050 moet men verder geëvolueerd zijn naar een netto nuluitstoot. De wetenschap is het er namelijk over eens dat deze reductiepercentages nodig zijn om gevaarlijke klimaatopwarming van +1,5 °C te voorkomen. Gezien het belang en de urgentie van het gevorderde, vragen we een dwangsom van 1 miljoen euro per maand vertraging in de uitvoering van het vonnis. Lees hier de originele hoofdconclusies in het Frans, of de (niet-beëdigde) vertaling in het Nederlands.
-
1 oktober 2019
Klimaatzaak ontvangt de aanvullende conclusies van de overheden
Met hun aanvullende conclusies reageren de overheden op onze in juni neergelegde hoofdconclusies. We kunnen de aanvullende conclusies van het Brussels Hoofdstedelijke en Waalse gewest met jullie delen. Helaas houden de federale en Vlaamse ministers vast aan het bezwaar tegen de publicatie van hun argumenten.
-
16 december 2019
Klimaatzaak legt haar definitieve besluiten neer
In onze definitieve syntheseconclusies voeren wij aan dat het ontoereikend klimaatbeleid van de Belgische overheden zowel een schending van de zorgvuldigheidsnorm als van de mensen- en kinderrechten uitmaakt. Een opwarming van meer dan 1,5°C is gevaarlijk, dat is precies de reden waarom de internationale gemeenschap én België beslist hebben dat we daaronder moeten blijven. Maar de Belgische overheden schieten hierin tekort. Meer nog: ons klimaatbeleid dreigt internationaal steeds verder weg te zakken naar de achterhoede.
Lees hier de originele syntheseconclusies in het Frans, of de (niet-beëdigde) vertaling in het Nederlands.
-
2020
-
16 maart 2020
Klimaatzaak ontvangt de syntheseconclusies van de overheden
Die stellen allesbehalve gerust. Lees hier onze reactie op de syntheseconclusies.
De neerlegging van de syntheseconclusies van de overheden was de laatste stap in de schriftelijke fase van de rechtszaak. Nu volgen de mondelinge pleidooien, die zullen plaatsvinden in de Franstalige rechtbank van eerste aanleg te Brussel. Net zoals bij de vorige conclusierondes, kunnen we enkel de syntheseconclusies van het Brussels Hoofdstedelijke en Waalse gewest met jullie delen. De federale en Vlaamse ministers houden vast aan het bezwaar tegen de publicatie van hun argumenten.
-
4 september 2020
Vastlegging van de pleitdata
De langverwachte pleitdata werden eindelijk vastgelegd. De Klimaatzaak komt voor de rechtbank van 16 tot 26 maart 2021. Tijd voor actie!
-
2021
-
14 maart 2021
Heel België advocaat voor het klimaat
België ziet zwart van de Klimaatzaaksympathisanten. In meer dan 100 gemeenten en steden verspreid over het hele land komen naar schatting 7000 ‘klimaatadvocaten’ op straat om hun steun te betuigen voor onze rechtszaak. Het resulteerde in prachtige beelden uit het hele land.
-
16 tot 26 maart 2021
De rechtszaak
Pleitdag 1: pleidooi Klimaatzaak
Pleitdag 2: pleidooi Klimaatzaak
Pleitdag 3: pleidooi Klimaatzaak
Pleitdag 4: pleidooi Belgische Staat
Pleitdag 5: pleidooi Belgische Staat en Waals Gewest
Pleitdag 6: pleidooi Brussels Hoofdstedelijk Gewest
Pleitdag 7: pleidooi Vlaams Gewest
-
17 juni 2021
Uitspraak
Rechter geeft Klimaatzaak gelijk, maar legt geen concrete doelstellingen op
De rechtbank van eerste aanleg van Brussel heeft de Belgische overheden collectief veroordeeld voor hun nalatige klimaatbeleid. De rechters oordelen dat het Belgische klimaatbeleid zo ondermaats is dat het de wettelijke zorgplicht en de mensenrechten schendt.
-
17 november 2021
Hoger beroep
Klimaatzaak gaat in beroep
In de maanden volgend op het vonnis volgde er geen enkele aanwijzing dat onze overheden het vonnis ernstig nemen. Intussen kende ons land 41 klimaatdoden, en voorspellen de wetenschappers dat het leed enkel zal toenemen, ook in België. Klimaatzaak gaat dus in beroep, ter bescherming van de mensenrechten van de 58.000 mede-eisers van Klimaatzaak en alle andere burgers van dit land.
Lees hier ons integraal verzoekschrift in het Frans, of de (niet-beëdigde) vertaling in het Nederlands.
-
2022
-
5 april 2022
Overheden moeten zich sneller dan verwacht opnieuw voor de rechter verantwoorden.
Het Brusselse Hof van Beroep heeft beslist om de Klimaatzaak met voorrang te behandelen. Na een schriftelijke conclusieronde die zestien maanden in beslag zal nemen, komt de Klimaatzaak voor van 14 september tot 6 oktober 2023. Dit is beduidend sneller dan wat de gemiddelde doorlooptijden van het Hof lieten verhopen. Klimaatzaak ziet dit als een teken dat de Brusselse rechters de urgentie van het dossier inzien.
-
30 mei 2022
Klimaatzaak ontvangt de hoofdconclusies in beroep van de federale overheid
Met deze hoofdconclusies reageert de federale overheid op ons verzoekschrift in beroep. Helaas tekende de federale minister bezwaar aan tegen de publicatie van haar argumenten, dus kunnen we ze niet met jullie delen.
-
30 juni 2022
Klimaatzaak ontvangt de hoofdconclusies in beroep van de gewesten
Met deze hoofdconclusies reageren de gewesten op ons verzoekschrift in beroep, rekening houdend met de eerder neergelegde argumentatie van de federale overheid. We kunnen de conclusies van het Brussels Hoofdstedelijk en Waals gewest met jullie delen; de Vlaamse minister houdt helaas vast aan het bezwaar tegen de publicatie van haar argumenten.
-
30 september 2022
Neerlegging hoofdconclusies Klimaatzaak in beroep
Onze hoofdconclusies bevatten de belangrijkste argumenten waarmee we de rechters van het Hof van Beroep willen overtuigen om onze eisen in te willigen. Dat zou inhouden dat onze overheden een verplicht traject van vermindering van broeikasgasuitstoot wordt opgelegd waarmee ons land zijn minimale aandeel van de verantwoordelijkheid zou opnemen om gevaarlijke klimaatopwarming te voorkomen. We delen de originele Franstalige versie en de machinevertaalde Nederlandstalige versie.
-
30 december 2022
Klimaatzaak ontvangt de aanvullende conclusies in beroep van de Federale overheid
Met deze aanvullende conclusies reageert de federale overheid op onze hoofdconclusies in beroep. Helaas tekende de federale minister bezwaar aan tegen de publicatie van haar argumenten, dus kunnen we ze niet met jullie delen.
-
2023
-
30 januari 2023
Klimaatzaak ontvangt de aanvullende conclusies in beroep van de gewesten
Met deze aanvullende conclusies reageren de gewesten op onze hoofdconclusies in beroep, rekening houdend met de eerder neergelegde argumentatie van de federale overheid. We kunnen de conclusies van het Brussels Hoofdstedelijk en Waals gewest met jullie delen; de Vlaamse minister houdt helaas vast aan het bezwaar tegen de publicatie van haar argumenten.
-
31 maart 2023
Neerlegging syntheseconclusies Klimaatzaak in beroep
Deze conclusies zijn - alvast schriftelijk - het orgelpunt van vele jaren procederen. Hierin vind je al onze argumenten om onze overheden hun deel te laten doen in deze mondiale strijd tegen de klimaatcrisis. Vanaf midden september zullen we de rechters hier ook mondeling van overtuigen. Blijf ons volgen!
We delen de originele Franstalige versie en de machinevertaalde Nederlandstalige versie.
-
31 mei 2023
Klimaatzaak ontvangt de syntheseconclusies in beroep van de Federale overheid
Met deze syntheseconclusies legt de federale overheid zijn finale argumentatie neer. Helaas tekende de federale minister bezwaar aan tegen de publicatie van haar argumenten, dus kunnen we ze niet met jullie delen.
-
30 juni 2023
Klimaatzaak ontvangt de syntheseconclusies in beroep van de gewesten
Met deze syntheseconclusies reageren de gewesten op onze laatste conclusies, rekening houdend met de eerder neergelegde argumentatie van de federale overheid. We kunnen de conclusies van het Brussels Hoofdstedelijk en Waals gewest met jullie delen; de Vlaamse minister houdt helaas vast aan het bezwaar tegen de publicatie van haar argumenten.
-
14 september tot 6 oktober 2023
De beroepszaak
Schrijver en cultuurhistoricus David Van Reybrouck volgde alle pleitzittingen en bracht verslag uit vanuit de rechtszaal.
Pleitdag 1: pleidooi Klimaatzaak
Pleitdag 2: pleidooi Klimaatzaak
Lees Davids verslag uit de rechtszaal - week 1Pleitdag 3: pleidooi Klimaatzaak
Pleitdag 4: pleidooi Belgische Staat
Lees Davids verslag uit de rechtszaal - week 2Pleitdag 5: pleidooi Belgische Staat + Gewesten
Pleitdag 6: pleidooi Gewesten
Lees Davids verslag uit de rechtszaal - week 3Pleitdag 7: pleidooi Gewesten + replieken Klimaatzaak
Pleitdag 8: replieken Belgische Staat + Gewesten
Lees Davids verslag uit de rechtszaal - week 4 -
30 november 2023
Uitspraak
Klimaatzaak wint ook in beroep! Het Hof van Beroep oordeelt dat het nalatige klimaatbeleid van de federale Staat en het Brusselse en Vlaamse gewest een schending van de mensenrechten en de zorgplicht uitmaakt. Als herstelmaatregel werd een gerechtelijk bevel opgelegd om minimaal 55% broeikasgasemissiereductie te realiseren in 2030.
-
2024
-
18 april 2024
Vlaanderen tekent cassatieberoep aan
Vlaanderen tekent als enige cassatieberoep aan. De federale en Brusselse overheid grijpen dit arrest wèl aan om het roer om te gooien, en volgen zo alle wetenschappelijke inzichten om ons land toekomstbestendig te maken.
-
2025
Meer dan 70.000 keer bedankt
Bedankt aan iedereen die ons de afgelopen jaren steunde. Op welke manier dan ook. Bedankt aan alle mede-eisers van de rechtszaak. Aan iedereen die zich als medestander registreerde. Aan alle donateurs. Aan alle advocaten voor het klimaat die naar onze manifestaties kwamen. Aan zij die hun stem op een andere manier lieten horen. Kortom, aan iedereen die ons een warm hart toedraagt. Zonder jullie was het niet gelukt. Jullie zijn Klimaatzaak!
Word medestander
Je kan ook medestander worden in onze rechtszaak. Het duurt slechts 2 minuten, is risicoloos en gratis. Met hoe meer we zijn, hoe sterker het signaal.
Ik word medestanderSteun ons financieel
Onze kosten worden volledig gefinancierd door giften. Voor de prijs van één koffie per maand geef jij onze rechtszaak nog meer slaagkansen.
Ik doneer